Responsabbiltajiet ewlenin

Il-kompitu tal-Aġenzija huwa li tipprovdi uffiċjali tal-infurzar tal-liġi mill-Istati Membri u l-Pajjiżi Assoċjati ta ’Schengen, kif ukoll vapuri, inġenji tal-ajru u tagħmir għas-sorveljanza tal-fruntieri f’żoni fil-fruntieri esterni fejn hija meħtieġa assistenza addizzjonali. Minbarra l-kontroll tal-fruntieri, l-operazzjonijiet tal-Frontex jinkludu kompiti relatati mas-sigurtà fuq il-baħar, kontrolli tas-sigurtà, tfittxija u salvataġġ u protezzjoni ambjentali.

Frontex tivvaluta r-riskji għas-sigurtà tal-fruntiera tal-UE Hija tibni stampa ta’ xejriet u tendenzi fil-migrazzjoni irregolari u l-attivitajiet kriminali transkonfinali. L-aġenzija tikkondividi s-sejbiet tagħha mal-pajjiżi tal-UE u mal-Kummissjoni Ewropea u tużahom għall-ippjanar tal-attivitajiet futuri tagħha. L-attivitajiet kollha ta’ Frontex huma ggwidati mill-analiżi tar-riskj.

Frontex kontinwament timmonitorja l-fruntieri esterni tal-Unjoni Ewropea, twassal aġġornamenti u twissijiet lill-Istati Membri tal-UE u lill-Pajjiżi Assoċjati ma’ Schengen, il-Kummissjoni Ewropea u aġenziji oħra.

L-aġenzija twettaq evalwazzjonijiet annwali tal-kapaċità u t-tħejjija ta’ kull Stat Membru u ta’ kull Pajjiż Assoċjat ma’ Schengen biex jiffaċċjaw sfidi fil-fruntieri esterni tagħhom, inkluża pressjoni migratorja. Frontex tiskjera uffiċjali ta’ kollegament fl-Istati Membri tal-UE biex jgħinu lill-aġenzija żżomm stampa komprensiva tal-kontroll fuq il-fruntiera fil-livell tal-UE.

L-aġenzija tappoġġa l-kooperazzjoni tal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi, tal-aġenziji tal-UE u tad-dwana fil-fruntieri marittimi. Dgħajjes u ajruplani skjerati fl-operazzjonijiet tagħha jiġbru u jikkondividu wkoll informazzjoni rilevanti mal-kontroll tas-sajd, mal-identifikazzjoni tat-tniġġis u mal-konformità mar-regolamenti marittimi.

L-aġenzija tikkondividi l-intelliġenza miġbura fil-fruntieri mal-awtoritajiet nazzjonali rilevanti, mal-Europol u ma’ aġenziji Ewropej oħra. Din tinkludi informazzjoni dwar persuni suspettati b’involviment f’attivitajiet kriminali, bħat-traffikar tal-migranti, it-traffikar tal-bnedmin u t-terroriżmu.

Frontex għandha rwol dejjem aktar importanti fir-ritorn ta’ persuni li mhumiex intitolati li jibqgħu fl-Unjoni Ewropea lejn il-pajjiżi tal-oriġini tagħhom. L-aġenzija tgħin lill-Istati Membri fil-koordinazzjoni u fil-finanzjament ta’ operazzjonijiet ta’ ritorn, iżda tista’ wkoll tnedihom fuq l-inizjattiva proprja tagħha. Għal dan il-għan, Frontex tista’ tagħmel titjiriet charter u tibbukkja s-sits fuq titjiriet kummerċjali. L-aġenzija tgħin ukoll biex jinkisbu d-dokumenti tal-ivvjaġġar neċessarji għall-persuni li jiġu rritornati u tipprovdi esperti biex jgħinu bl-operazzjonijiet ta’ ritorn

Il-kooperazzjoni mal-pajjiżi barra l-UE u ż-żona ta’ Schengen hija parti integrali tal-mandat ta’ Frontex u waħda mill-prijoritajiet strateġiċi għall-aġenzija. Sabiex tiżgura l-implimentazzjoni tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri (IBM), Frontex tiżviluppa u żżomm netwerk ta’ sħubijiet mal-awtoritajiet tal-fruntieri fi stati mhux tal-UE, partikolarment dawk li huma ġirien tal-UE u l-pajjiżi tal-oriġini u ta’ tranżitu tal-migranti. L-aġenzija tiskjera wkoll uffiċjali ta’ kollegament barra l-UE milquta mill-migrazzjoni irregolari.

Frontex hija kapaċi li tiskjera malajr gwardji tal-fruntiera u tal-kosta u tagħmir fl-Istati Membri tal-UE u fil-Pajjiżi Assoċjati ma’ Schengen li jiffaċċjaw emerġenza fuq il-fruntieri esterni tagħhom. L-Istati Membri għandhom jipprovdu sa mhux aktar minn 1500 uffiċjal mir-riżerva ta’ reazzjoni rapida fuq talba mill-aġenzija.

Frontex tlaqqa’ flimkien esperti tal-kontroll fuq il-fruntiera mar-riċerka u l-industrija biex tiżgura li t-teknoloġija l-ġdida tissodisfa l-bżonnijiet tal-awtoritajiet tal-kontroll fuq il-fruntiera.

Frontex tiżviluppa standards ta’ taħriġ komuni għall-awtoritajiet tal-fruntieri, biex tarmonizza l-edukazzjoni tal-gwardji tal-fruntiera u tal-kosta fl-UE u fil-Pajjiżi Assoċjati ma’ Schengen. Dan huwa maħsub biex jiżgura li kull fejn il-vjaġġaturi jaqsmu fruntiera esterna tal-UE, huma jiltaqgħu ma’ standards uniformi ta’ kontroll fuq il-fruntiera.  Dan jippermetti wkoll lill-gwardji tal-fruntiera u tal-kosta minn pajjiżi differenti biex jaħdmu flimkien b’mod effiċjenti meta jkunu skjerati f’operazzjonijiet tal-Frontex.

Frontex għandha rwol ewlieni fit-twaqqif tas-Sistema Ewropea l-ġdida ta’ Informazzjoni u ta’ Awtorizzazzjoni għall-Ivvjaġġar (ETIAS). Ladarba ssir operattiva fl-2023, il-vjaġġaturi mingħajr viża minn aktar minn 60 pajjiż se jkunu meħtieġa japplikaw għal awtorizzazzjoni ta’ vjaġġar ETIAS qabel jibdew il-vjaġġ tagħhom lejn iż-żona Schengen. Frontex hija responsabbli għall-ospitar tal-Unità Ċentrali ETIAS, li se topera 24/7 biex tipproċessa l-applikazzjonijiet f'kooperazzjoni mill-qrib ma’ unitajiet nazzjonali tal-Istati Membri u tagħti appoġġ kemm lill-vjaġġaturi kif ukoll lit-trasportaturi.